Thị trường BĐS đóng băng không chỉ gây khó khăn cho các DN kinh doanh BĐS mà còn ảnh hưởng tới thanh khoản của ngân hàng, thu ngân sách nhà nước, gây đình trệ sản xuất cho các DN sản xuất vật liệu xây dựng, DN xây lắp, DN sản xuất, kinh doanh hàng trang trí nội thất.
Tổng hợp báo cáo chưa đầy đủ của 50 địa phương, tình hình tồn kho bất động sản về nhà ở hiện tồn kho 42.230 căn nhà (gồm 26.444 căn hộ và 15.786 căn nhà thấp tầng); Văn phòng cho thuê: tồn kho 92.800 m2 sàn;Trung tâm thương mại: tồn kho 98.407 m2 sàn; Đất nền nhà ở: tồn kho 7.922.485 m2 (792,2 ha); Đất thương mại khác: tồn kho 1.951.033 m2 (195,1 ha); Ước tính giá trị tổng lượng vốn tồn kho khoảng 111.963 tỷ đồng.
Trước tình hình bất động sản tiếp tục gặp khó khăn trong năm 2012, Bộ Xây dựng đã chủ động đề xuất các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Các đề xuất của Bộ Xây dựng đã được Chính phủ đưa vào Nghị quyết phiên họp Chính phủ tháng 10 năm 2012, được Bộ trưởng Bộ Xây dựng trình bày trước Quốc hội và đưa vào Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIII, đồng thời được Chính phủ chấp thuận ban hành Nghị quyết 02/NQ-CP ngày 7/1/2013 về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường và giải quyết nợ xấu để triển khai thực hiện.
Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến phát triển đô thị và nhà ở, theo hướng tăng cường công tác quản lý nhà nước thống nhất từ Trung ương đến địa phương đối với phát triển đô thị và thị trường bất động sản, bảo đảm thị trường bất động sản phát triển ổn định, theo quy hoạch, kế hoạch, cân đối cung cầu, đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội. Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các Luật Xây dựng, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở...
Về việc điều chỉnh cơ cấu thị trường, cân đối cung cầu, Bộ sẽ thực hiện rà soát các dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới, tiến hành phân loại các dự án phát triển nhà ở, bất động sản và xử lý theo hướng: Dừng các dự án chưa giải phóng mặt bằng hoặc đang giải phóng mặt bằng nhưng không phù hợp kế hoạch phát triển của địa phương.
Đối với các dự án đã giải phóng mặt bằng nhưng không phù hợp với nhu cầu và kế hoạch phát triển của địa phương thì yêu cầu chính quyền địa phương tạm thời điều chỉnh mục đích sử dụng đất có thời hạn và cho phép chủ đầu tư tổ chức khai thác kinh doanh, không để đất trống và chỉ đầu tư tiếp khi được cấp có thẩm quyền cho phép. Đối với các công trình nhà ở đang thi công dở dang hoặc đã hoàn thành nhưng tồn kho không bán được do diện tích căn hộ quá lớn thì tùy theo từng khu vực, cho phép điều chỉnh cơ cấu căn hộ cho phù hợp với nhu cầu và khả năng thanh toán của đại bộ phận người dân.
Đối với các dự án phát triển nhà ở thương mại đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa triển khai công trình nhà ở thì cho phép cơ cấu lại dự án, chuyển sang làm nhà ở xã hội phục vụ người có thu nhập thấp, công nhân lao động; Cho phép chuyển đổi các dự án nhà ở tồn kho không bán được sang các công trình dịch vụ đang có nhu cầu và phù hợp với quy hoạch như: bệnh viện, trường học, khách sạn, dịch vụ thương mại; Đồng thời, gắn việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản với thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, trong đó đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội phục vụ 8 nhóm đối tượng.
Về chính sách tài khóa và thuế, Bộ Xây dựng đề nghị Quốc hội cho phép thực hiện miễn, giảm thuế đối với một số loại hình bất động sản, cụ thể đối với DN: Áp dụng thuế suất ưu đãi thuế thu nhập DN ở mức cao nhất với thuế suất 10% (hiện là 25%) đối với thu nhập hoạt động đầu tư, kinh doanh nhà ở xã hội; Cho phép các DN kinh doanh bất động sản nộp tiền sử dụng đất theo tiến độ bán sản phẩm bất động sản.
Đối với người mua nhà, giảm 50% thuế suất thuế giá trị gia tăng đầu ra đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh nhà ở xã hội (hiện là 10%, giảm xuống còn 5%, việc giảm này vừa có lợi cho người mua nhà, vừa tạo điều kiện cho DN giảm giá bán) và được áp dụng lâu dài, đưa vào Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế GTGT sắp được Quốc hội xem xét, thông qua; Giảm 50% thuế giá trị gia tăng đầu ra đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh nhà ở thương mại đối với những căn hộ dưới 70 m2 sàn sử dụng và giá bán dưới 15 triệu đồng/1m2 sàn sử dụng, trong thời hạn 12 tháng, kể từ 1/7/2013.
Bên cạnh đó, trong tình hình khó khăn của thị trường hiện nay, các DN bất động sản cần chủ động điều chỉnh hoạt động kinh doanh, tái cơ cấu DN mình cho phù hợp, như: giảm giá bán, điều chỉnh cơ cấu hàng hóa cho phù hợp với khả năng chi trả của thị trường; áp dụng các phương thức bán hàng linh hoạt, chuyển sang hình thức cho thuê, thuê mua; chuyển sang nhà ở xã hội; sử dụng đúng mục đích các khoản vay và huy động vốn từ khách hàng, công khai, minh bạch, thực hiện đúng cam kết tiến độ, tạo niềm tin với khách hàng.
