NHNN đang “kinh doanh” hay “bình ổn” thị trường vàng?

29/03/2013 08:22:00 Lượt xem: 13

- Đã hơn một năm kể từ khi Nghị định 24 được ban hành, thị trường vàng vẫn chưa có nhiều chuyển biến như kỳ vọng. Giá vàng Việt Nam chưa có sự liên thông với giá vàng thế giới mà chỉ “một mình một chợ” và chênh lệch có khi lên đến hơn 5 triệu đồng/lượng. Vào cuối năm 2012, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình,trả lời chất vấn trước Quốc hội là “không cần bình ổn giá vàng”.

Tuy nhiên, hiện nay NHNN lại làm điều ngược lại, khi đưa ra chính sách để bình ổn thị trường vàng. Tuy nhiên, những chính sách này thực sự là “kinh doanh” hay “bình ổn’ thị trường?

Thị trường vàng còn nhiều bất cập

Những bất cập khi NHNN “vừa đá bóng vừa thổi còi

Theo như phương án bình ổn giá vàng thì NHNN sẽ xuất khẩu vàng phi SJC, đồng thời độc quyền nhập khẩu vàng nguyên liệu (miễn thuế) để dập thành vàng SJC cung ứng ra thị trường thông  qua đấu thầu. Với động thái này, NHNN kỳ vọng nguồn cung tăng lên sẽ kéo giá vàng trong nước về sát giá vàng thế giới hơn. Lý do chính cho việc tham gia kinh doanh vàng được đại diện NHNN đưa ra là “tăng dự trữ và bảo đảm thanh khoản, còn sinh lời chỉ là mục tiêu thứ yếu”.

Như vậy, với phương án độc quyền sản xuất vàng miếng SJC, NHNN trở thành “nhà cái” thực sự trên thị trường vàng trong nước. Sự can thiệp của NHNN quá sâu vào thị trường vàng có thể sẽ làm méo mó quy luật cung cầu và gây ra nhiều bất ổn. Điển hình như việc độc quyền sản xuất vàng miếng cùng với những quy định khắt khe trong việc cấp phép kinh doanh vàng miếng đã xóa bỏ hàng loạt cơ sở kinh doanh vàng trên thị trường có thể sẽ làm tăng sự độc quyền mua bán trên thị trường.

NHNN vừa là cơ quan quản lý, vừa là nhà kinh doanh nên thật khó để các doanh nghiệp kinh doanh vàng tin rằng NHNN chỉ đưa ra những chính sách có lợi cho thị trường. NHNN có thể hủy giá chào thầu đã công bố nếu giá thế giới biến động mạnh trong khi bên tham gia thầu phải đặt cọc và hủy thì mất cọc. Chính sách thiếu công bằng này khiến cho bên tham gia thầu cảm thấy nhiều rủi ro nên họ sẽ thận trọng trong việc mua bán.

Ngay cả khi NHNN thực sự công tâm thì phía ngân hàng và những công ty kinh doanh vàng cũng không có động lực để kéo giá vàng trong nước về gần giá vàng thế giới, vì duy trì khoảng cách càng lớn họ càng có lợi. Thực tế làm việc này không khó vì họ hoàn toàn có thể kiểm soát được thị trường, tính được cung cầu một cách chính xác khi tham gia đấu thầu. Ngoài ra, không loại trừ các ngân hàng và doanh nghiệp sẵn sàng “bắt tay nhau” để cùng có lợi. Ngay cả khi NHNN và các ngân hàng thật sự công tâm thì cũng khó có thể kéo giá vàng trong nước về gần giá thế giới được, do tính kém linh hoạt và độ trễ khá lớn của việc đấu thầu trên thị trường vàng.

Như vậy, mục đích của NHNN là bình ổn giá vàng và giảm đầu cơ nhưng giải pháp này dường như khó mang lại hiệu quả. Thực tế thì sau gần 4 tuần Quyết định 16/2013/QĐ-TTg có hiệu lực thì giá vàng trong nước vẫn còn cao hơn giá vàng thế giới khoảng 4 triệu đồng/lượng. Còn trong phiên đấu thầu mới nhất là ngày 28/03, NHNN cho đấu thấu 26.000 lượng vàng, như giá sàn lại cao hơn giá thị trường tới 400.000 đồng/lượng. Kế quả đấu thầu chỉ có 2.000 lượng được bán ra. Giá vàng trên thị trường lập tức tăng vọt bất chấp giá vàng thế giới giảm.

Cần trả lại tự do cho thị trường vàng

Nguyên nhân chính khiến cho giá vàng trong nước cao hơn nhiều so với thế giới là do nguồn cung bị hạn chế bởi NHNN, trong khi nhu cầu hiện tại thì cao. Việc NHNN không tập trung vào vai trò chính yếu là điều hành chính sách tiền tệ mà lao vào kinh doanh vàng để “bình ổn giá vàng” sẽ khó mang lại hiệu quả. Để gỡ khó cho thị trường vàng, đơn giản là hãy trả lại sự tự do vốn có của nó!

Thật vậy, hiện tượng giá vàng chênh lệch lớn gần như chỉ xảy ra với thương hiệu độc quyền SJC. Trong khi giá của thương hiệu khác và các loại trang sức có chất lượng tương đương chênh lệch không đáng kể so với giá vàng thế giới. Điều này cho thấy chính sự độc quyền đã tạo giá vượt trội cho SJC. Như vậy, để giá vàng trong nước về gần giá vàng thế giới thì cần phải cho phép các thương hiệu vàng khác được sản xuất và giao dịch lại như trước đây. NHNN chỉ nên tập trung vào việc kiểm định chất lượng vàng miếng lưu thông trên thị trường, hơn là can thiệp quá sâu như thời gian gần đây. Nếu NHNN bảo đảm chất lượng cho vàng phi SJC cùng tính thanh khoản của nó, thì thị trường sẽ không chỉ tập trung vào vàng SJC, khi đó nhu cầu SJC sẽ giảm và giá của nó cũng sẽ giảm theo.

Bên cạnh đó, theo ước tính của các chuyên gia, hiện nay lượng vàng do người dân nắm giữ  lên đến khoảng 500 tấn, đây là một con số rất lớn so với quy mô nền kinh tế Việt Nam . Nếu số lượng vàng này được tạo điều kiện để lưu thông thì sẽ khó xảy ra cơn sốt vàng như hiện nay, vì  đầu cơ một số lượng vàng lớn như vậy là “bất khả thi”. Một trong những cách để huy động nguồn vàng tiềm năng này là NHNN có thể xây dựng cơ chế để những người muốn sở hữu vàng có thể mua bán chứng chỉ vàng dễ dàng. Từ đó sẽ làm giảm nhu cầu vàng vật chất và giảm việc nhập khẩu vàng. Tất nhiên, kèm theo giải pháp này thì NHNN cần xây dựng cơ chế xuất nhập khẩu vàng miếng một cách linh hoạt hơn.

Ngoài thói quen có tính truyền thống, thì sự bất ổn của nền kinh tế có thể làm tăng nhu cầu tích trữ vàng của người dân. Đó là phản ứng tự nhiên và chính đáng nhằm bảo toàn giá trị tài sản. Do vậy, để giảm tích trữ vàng và đầu cơ thì các chính sách vĩ mô của quốc gia phải ổn định, minh bạch và cơ cấu của nền kinh tế phải có tính bền vững.

Các chính sách của NHNN chưa cho thấy được hiệu quả của việc bình ổn giá vàng trong thời gian vừa qua. Do đó, để bình ổn thị trường vàng trong nước, kéo giá vàng trong nước tiệm cận giá vàng thế giới cần phải có giải pháp khác mang tính “thị trường” hơn. Những lo ngại về “thất thoát ngoại tệ”, “đầu cơ”, “giảm hiệu năng chính sách tiền tệ” là thiếu cơ sở thuyết phục. Căn cứ vào phân tích những nguyên nhân dẫn đến thất bại của thị trường vàng trong thời gian qua như trên, chúng ta có thể tin rằng giải pháp hiệu quả trong bối cảnh này là “trả lại tự do cho thị trường vàng”.

Bài viết được trích dẫn nguyên văn từ nguồn tham khảo (nếu có). Vui lòng Liên hệ với chúng tôi để báo cáo sai sót.

ĐĂNG TIN MIỄN PHÍ - BẤT ĐỘNG SẢN - MUA BÁN NHÀ ĐẤT
Copyright © 2013 nhaban.vn | Email: info@nhaban.vn | ĐT: (028)71068910
Số đăng ký nhãn hiệu: 236786, 248513

Công ty cổ phần tập đoàn MGROUP

Tầng 19 khu A, Indochina Park Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, Quận 1, TP.HCM

Chịu trách nhiệm nội dung: ông Mai Nam Chương