“Chê” nhà tái định cư
Hàng nghìn ngôi nhà tái định cư (TĐC) bị bỏ hoang, vắng chủ là thực trạng đang diễn ra tại Tp.HCM. Việc người dân có nhà TĐC nhưng vẫn không chịu vào ở không chỉ gây lãng phí tài sản nhà nước mà còn khiến công tác quản lý gặp nhiều khó khăn.
Cụ thể là để di dời các hộ dân bị giải tỏa bởi dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND thành phố đã phải bỏ ra khoảng 14 nghìn tỉ đồng để đầu tư xây dựng 12.500 căn nhà TĐC. Nhưng theo Ban Quản lý khu đô thị mới Thủ Thiêm, trong tổng số 2.878 căn hộ chung cư, 1.512 nền đất mà chính quyền quận 2 nhận được, chỉ 1.700 - 1.800 căn nhà được sử dụng. Như vậy tính chung lại, dự án này thừa trên 10.000 căn hộ TĐC.
Cùng trong tình trạng như trên là dự án Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh), với diện tích hơn 30 ha, vốn đầu tư 1.062 tỉ đồng cho 2.000 căn hộ và 559 nền đất. Dù đã bàn giao nhà từ năm 2010 nhưng đế nay chỉ có chưa đến 200 căn hộ có người dân đến ở và 65 nền đất được xây dựng. Nhiều hộ dân sau khi được đưa về đây đều nhất quyết không chịu do quá xa nơi ở cũ, xa trung tâm thành phố.
 |
|
Nhiều căn hộ tái định cư đang bị bỏ hoang |
Ông Nguyễn Văn Thanh, người dân khu TĐC Vĩnh Lộc B, cho biết: Mặc dù chuyển về đây là được ở trong nhà mới khang trang nhưng lại không thuận tiện cho công việc của những người trong gia đình. Cả gia đình đang tính cho thuê nhà để lấy tiền thuê căn hộ gần nơi làm việc hơn.
Trường hợp bà Bùi Thị Thoa thì đã cho thuê căn hộ của mình trong khu TĐC Vĩnh Lộc B ngay từ khi có giấy nhận nhà. Theo bà Thoa, do công việc buôn bán không phù hợp ở nhà TĐC nên bà sớm quyết định cho thuê để lấy tiền đi thuê mặt bằng bên ngoài vừa để ở mà vẫn có thể buôn bán.
Theo ban bồi thường giải phóng mặt bằng thành phố (BTGPMB) nhiều quận - huyện, có tới 70% hộ dân bị giải tỏa chọn nhận tiền để tự lo nơi ở mới, 30% nhận suất TĐC là căn hộ chung cư hay nền đất. Tỷ lệ người dân chọn suất TĐC ngày càng giảm trong vài năm nay.
Thiếu điều tra, rà soát
Tình trạng người dân có nhà trong khu TĐC không sử dụng nhà được giao ngày càng trở nên phổ biến và xảy ra tại nhiều khu TĐC trên địa bàn thành phố. Lý giải về điều này ông Phạm Duy Khoa, Trưởng Ban BTGPMB quận 7, lý giải: “Ngay cả khu TĐC có điều kiện tốt thì người dân cũng không thích vào vì họ muốn ở khu vực phù hợp với công ăn việc làm”. Theo ông, khi TP chủ trương đền bù theo giá thị trường, người dân chê suất TĐC nhiều hơn. Nhiều hộ nhận suất TĐC xong cũng chuyển nhượng lại.
Trong một cuộc quả khảo sát đời sống của người dân sau TĐC do Cục Thống kê và Sở LĐTB&XH Tp.HCM thực hiện với 1.200 hộ trên địa bàn 12 quận - huyện, về công ăn việc làm thì 45,5% cho biết vẫn như cũ, 16,5% giảm sút và 38% có cải thiện.
Theo Cục Thống kê, do giải tỏa nên người dân mất đất sản xuất, chăn nuôi, mất mặt bằng kinh doanh, chỗ ở mới quá xa nơi làm việc... Phần lớn người TĐC làm công việc chân tay, trình độ hạn chế nên khi thay đổi chỗ ở rất khó tìm việc làm.
Ông Huỳnh Công Hùng, Trưởng ban văn hóa xã hội, HĐND Tp.HCM cho hay: Tồn tại lớn nhất hiện nay chính là chính quyền TP chưa thực hiện công tác điều tra xã hội học về điều kiện sống của người dân diện giải tỏa để bố trí TĐC một cách hợp lý. Lâu nay, các quận - huyện chỉ điều tra về diện tích nhà đất bị thu hồi, hồ sơ pháp lý để đền bù, còn những thông tin liên quan khác lại không làm. Từ đó mới có tình trạng người bị giải tỏa nhận suất TĐC nhưng sang nhượng, cho thuê hoặc quay lại nơi ở cũ để tiện việc làm ăn. Thậm chí, đã có trường hợp lấy tiền đền bù mua đất nông nghiệp ở khu vực đã quy hoạch rồi xây dựng trái phép.
Để giải quyết vấn đề này, ngày 8/12, Phó chủ tịch UBND TP Nguyễn Hữu Tín đã chỉ đạo Sở Xây dựng làm việc với từng quận, huyện để rà soát, cập nhật, điều chỉnh kế hoạch bố trí sử dụng quỹ nhà, đất tái định cư trên địa bàn TP, đảm bảo 3.799 căn hộ/nền đất (quỹ nhà, đất tái định cư hiện có, chưa được phân bổ) phải bố trí sử dụng xong trước ngày 30/6/2014.
Đối với các dự án đang triển khai từ nay đến năm 2013 nhưng chưa có quỹ nhà, đất tái định cư, Sở Xây dựng phải làm việc với các quận, huyện có hướng xây dựng quỹ nhà tái định cư phù hợp với từng khu vực. Ông Tín cũng giao Sở Xây dựng nghiên cứu, xây dựng chính sách hỗ trợ cho những hộ dân bị giải tỏa không đủ khả năng mua nhà tái định cư có điều kiện sở hữu nhà.
