Trung Quốc: Tham vọng xây kỳ quan thứ 8 thế giới hóa “ác mộng”

Nằm bên bờ biển của khu resort Sanya, tỉnh Hải Nam, dự án đảo nhân tạo Phượng Hoàng có thể được xem như hình ảnh thu nhỏ cho thời kỳ bất động sản (BĐS) phát triển bùng nổ, làm thay đổi diện mạo nhiều khu vực tại khắp Trung Quốc. 

Những chiếc xe hơi đắt tiền là dấu hiệu hiếm hoi của cư dân trên đảo Phượng Hoàng

Thế nhưng sau những ngày tháng hào hứng, giá đất trên đảo này, đằng sau những con phố với hàng cọ mọc thẳng hàng, đã lao dốc chóng mặt trong những tháng gần đây. Nó phơi bày những điểm mong manh trong nền kinh tế tăng trưởng cao nhưng đôi khi mất cân đối của Trung Quốc.

Một “khách sạn 7 sao” hiện đang được thi công với những mái vòm như hình sóng đã từng được các quan chức ngành du lịch địa phương hồ hởi tuyên bố sẽ là “đối thủ cạnh tranh nặng ký” cho danh hiệu “kỳ quan thứ 8 của thế giới hiện đại”. 

Nhưng hòn đảo này giờ trở nên vắng lặng lạ kỳ với chỉ vài công nhân lau dọn trong trang phục màu cam. Những bể bơi nằm bên bờ biển không một bóng người, soi bóng những tòa tháp trắng tinh khôi. Dấu hiệu đáng kể nhất về sự có mặt của cư dân nơi này là một dãy những chiếc ô tô đắt tiền Porsche.

Nhiều “đại gia” Trung Quốc từng chạy đua để có những căn hộ hạng sang tại nơi này, nhưng khi hoạt động kinh doanh của họ trở nên bết bát trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đi xuống, rất nhiều người đang tìm cách bán tháo BĐS để có tiền trả nợ. 

Sun Zhe, một nhân viên môi giới địa phương cho biết hiện những căn hộ trên đảo Phượng Hoàng đang được rao bán với mức giá chỉ 70.000 nhân dân tệ/m2, chưa bằng một nửa mức giá cao chóng mặt 150.000 nhân dân tệ (khoảng 2200 USD)/m2 vào năm 2010. 

“Tôi vừa nhận được cuộc gọi từ một chủ doanh nghiệp đang sốt sắng muốn bán nhà”, Sun nói, tay vung điện thoại trong lúc đi qua một cây cầu dẫn tới khu dự án BĐS đã được quy hoạch cho tương lai. 

“Cho dù là đồ chơi hay quần áo, thị trường xuất khẩu giờ rất tệ…chủ sở hữu các BĐS cần vốn ngay lập tức và muốn bán các căn hộ của họ càng nhanh càng tốt. Họ đang thực sự cảm nhận được tác động từ cuộc khủng hoảng tài chính”, Sun cho biết thêm.

Những số liệu chính thức cho thấy, xuất khẩu của Trung Quốc năm 2012 vẫn tăng gần 8% nhưng doanh số tại thị trường châu Âu đã giảm gần 4% do khu vực này chìm trong khủng hoảng nợ và suy thoái. Cùng lúc đó, tiền lương tại Trung Quốc lại tăng khiến lợi nhuận của các nhà sản xuất quần áo, đồ chơi và các mặt hàng chất lượng thấp khác ngày càng teo tóp.

Đằng sau vẻ xa hoa của khu đảo là những xóm chài nghèo

Suốt nhiều năm, chủ các doanh nghiệp Trung Quốc có rất ít lựa chọn để đầu tư trong khi lãi suất tiết kiệm của các ngân hàng bị giới hạn ở mức thấp, nên BĐS vẫn được xem như kênh để cất trữ tiền. Chính vì vậy giá cả mặt hàng này càng bị đẩy lên cao hơn khi kinh tế thuận lợi. Nhưng chỉ cần tình hình xấu đi, rủi ro đổ vỡ sẽ tăng cao.

“Trung Quốc đã có một đợt bùng nổ tín dụng…và do đó, nếu ai xem BĐS như là một nơi để bất trữ tiền, họ càng có nhiều tiền hơn để cất trữ”, Patrick Chanovec, một giáo sư tại đại học Tsinghua ở Bắc Kinh nhận định. “Đến một thời điểm nào đó, khi họ muốn rút tiền ra bạn sẽ được thấy ai là người thực sự sắn sàng chấp nhận những mức giá cao đó”. 

Đảo Phượng Hoàng là một phần của đảo Hải Nam, một tỉnh có diện tích ngang với nước Bỉ, là nơi từng chứng kiến giá BĐS tăng mạnh nhất Trung Quốc sau gói kích thích kinh tế năm 2008 của chính phủ nước này. Không ít người mua nhà háo hức đến độ dựng lều ngay trên đường phố để chờ đến lượt trong khi giá tăng tới hơn 50% chỉ trong vòng 1 năm.

Thế nhưng khi tín dụng bị thắt lại, giá nhà đất lập tức lao dốc cho đến tận bây giờ cho dù giá cả tại một số thành phố lớn trong những tháng qua đã nhúc nhích đi lên.

Trong khi đó ở phía bên kia của đảo Hải Nam, khu Vườn Seaview Auspicious với hàng loạt vila nằm dọc bờ biển với lối vào là những con sông nhân tạo cùng một thư viên tư nhân chứa tới 100.000 đầu sách vẫn đang rất ế ẩm. Giá chào bán tại đây đã giảm một phần ba từ mức đỉnh 12.000 nhân dân tệ/m2 hồi năm ngoái nhưng vẫn có tới hơn 30% căn hộ không thể tìm được người mua.

“Trước khi chính phủ có lệnh hạn chế việc mua bán, chúng tôi có thể bán hết một khu như thế này chỉ trong vòng 5 tháng”, Yang Qiong, một nhân viên kinh doanh BĐS thở dài ngao ngán.