Không cho vay lãi suất 6% mua nhà ở xã hội: Bộ Xây dựng phản đối

Nhiều căn hộ thu nhập thấp tương tự nhà ở xã hội đang có nguy cơ không được vay vốn 6%/năm - Ảnh: Ngọc Thắng

Nguyên nhân không đưa đối tượng mua nhà ở xã hội (NƠXH) được hỗ trợ lãi suất (LS), theo lãnh đạo Vụ Tín dụng - Ngân hàng Nhà nước (NHNN), do phải tuân theo luật Nhà ở cùng Nghị quyết của Chính phủ về NƠXH và chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở. Luật chỉ quy định có 2 hình thức NƠXH là thuê và thuê mua, còn Nghị quyết của Chính phủ cũng hướng dẫn chỉ hỗ trợ cho các đối tượng như trong dự thảo.

Tuy nhiên, TS Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN, cho rằng những quy định như trên của NHNN là đúng về mặt pháp luật, nhưng lại có phần cứng nhắc, máy móc. Bởi thực tế, chủ trương của Chính phủ từ trước đến nay là khuyến khích phát triển NƠXH, bằng hỗ trợ vốn, đầu tư, cơ chế. Thời gian qua nhiều doanh nghiệp (DN) đã đầu tư xây dựng nhà ở bán cho người thu nhập thấp, thực chất là NƠXH. Vì vậy, trong khi dự thảo vẫn đang lấy ý kiến cần phải xin phép Thủ tướng ra quyết định để điều chỉnh những quy định không còn phù hợp với thực tế này.

Chờ Thủ tướng gỡ rối

Trao đổi với Thanh Niên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho rằng, dự thảo thông tư của NHNN đưa ra như vậy là chưa hỗ trợ đúng đối tượng, cũng không kích đúng đầu cầu cần tháo gỡ nhất. “Trong bối cảnh hàng tồn kho còn nhiều như hiện nay, ngoài việc phải cơ cấu lại sản phẩm cho hợp lý thì tiền cần rót phần lớn vào nguồn cầu, người dân phải được vay mua NƠXH. Người dân có mua được nhà thì DN mới bán được hàng, công nhân sẽ có việc làm, vật liệu xây dựng tiêu thụ được cũng thúc đẩy nhiều ngành nghề liên quan sản xuất, nhà nước sẽ thu được thuế”, ông Nam nói. Cũng theo lãnh đạo này, nếu chủ trương được thực hiện đúng, không bị bóp méo thì cả người dân, DN, nhà nước đều được lợi, đồng thời lại tháo gỡ được khó khăn cho thị trường bất động sản.

Theo ông Nam, luật Nhà ở 2005 quy định NƠXH được làm bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước thì không được bán, còn NƠXH làm bằng nguồn vốn khác có quyền bán. Trên thực tế, ngân sách không bỏ nhiều vốn để làm mà chủ yếu được xây bằng vốn DN đi vay, nhà nước có hỗ trợ qua chính sách. Do vậy, từ trước đến nay, đa số nhà thu nhập thấp đều được bán cho người dân. Hiện Bộ Xây dựng đã có văn bản báo cáo Thủ tướng kiến nghị bổ sung thêm điều khoản cho người dân vay tiền mua NƠXH vào Nghị quyết 02 hoặc có chỉ đạo NHNN thực hiện. “Bộ cũng có văn bản kiến nghị NHNN dành 65% vốn cho người dân vay, 35% cho DN vay để phát triển NƠXH”, ông Nam nói.

Liên quan đến mức LS hỗ trợ 6% trong 3 năm (15.4.2013 - 15.4.2016), theo ông Nam chưa khiến người dân an tâm vay tiền vì không ai biết, sau khi hết hạn, NHNN sẽ điều chỉnh LS như thế nào nên ít người dám đặt bút ký hợp đồng thiếu rõ ràng như vậy. Do đó, Bộ Xây dựng kiến nghị thời hạn hỗ trợ LS ở mức 6% thời hạn 10 năm để người dân có thể tính toán được chủ động nguồn tiền. Hoặc sau thời hạn 3 năm, NHNN phải đảm bảo duy trì ưu tiên mức LS bằng 50% LS vay thương mại cho đến khi trả hết gốc. Có như vậy người dân mới yên tâm vay tiền mua nhà, nguồn cầu mới tăng mạnh.